Zo hack je je brein: in 20 minuten anders leren denken

Afgelopen week vroeg een deelnemer mij na een training brainstormtechniek, wat je kunt doen om je creativiteit te vergroten.

Dit is een vraag die meer mensen zich stellen. Kun je je creativiteit trainen net zoals je je conditie kunt trainen?

Het antwoord is eenvoudig: Ja, je kunt je creativiteit trainen.

De manier waarop je over problemen nadenkt, kun je net zo verbeteren, als de manier waarop je een project managet.

De grote vraag is natuurlijk: HOE doe je dat?

In dit artikel leer je een eenvoudige techniek, waarmee je in 20 minuten heel anders naar een situatie leert kijken.

Waarom zou je creatiever willen denken?

Als je je tegenwoordig wil onderscheiden van de rest, dan is creativiteit steeds belangrijker.

Kennis alleen is niet meer voldoende om vóór te blijven op de rest. Het is hoe je die kennis kunt combineren tot originele oplossingen waarmee je de grootste impact kunt maken.

En dat is creatief denken: dat wat je al weet (of gemakkelijk kunt opzoeken) zó combineren dat je iets totaal nieuws met meerwaarde krijgt.

Hierboven zie je een voorbeeld van een slimme combinatie van 3 oude ideeën.

Gravity light is een lamp ontwikkeld voor arme mensen in ontwikkelingslanden. Je laadt de lamp op door een gewicht omhoog te trekken. Terwijl het gewicht langzaam omlaag zakt, wordt er stroom opgewekt voor een zuinige lamp.

Welke slimme combinaties kun jij bedenken?

• Misschien werk je bij een gemeente en burgers willen steeds meer inspraak. Welke mogelijkheden zijn er nog niet overwogen? Hoe doorbreek je de mantra “dat doen we hier al jaren zo” en kom je tot een frisse aanpak?
• Of je werkt als marketing en communicatie adviseur, en verrassende campagnes bedenken is je dagelijks brood. Hoe blijf je geïnspireerd en hoe produceer je elke week weer origineel werk?
• Of je hebt een managementfunctie en je baalt van de uitkomst van de zoveelste strategie sessie. Hoe help je anderen om gedurfder en creatiever naar jullie organisatie te kijken?

Hoe train je creativiteit?

Eigenlijk is creatief denken zoiets als je brein hacken. Als je weet hoe onze hersenen informatie verwerken, kun je daar slim gebruik van maken om leniger te leren denken.

Je brein is een ‘zelf-organiserend systeem’. De 'plek' waar nieuwe informatie wordt opgeslagen hangt af van wat er al in je geheugen zit.

We verwerken gegevens door te associëren. Gegevens die volgens onze ervaring bij elkaar horen, koppelen we aan elkaar:

• Stropdas ⇨ werk
• Zonnig weer ⇨ strand
• Tandartsstoel ⇨ pijn

Als je nieuwe ideeën wil bedenken, zit dit mechanisme je eigenlijk in de weg.

Want onbewust worden je gedachten door die associaties steeds in dezelfde patronen getrokken. Het resultaat? Geen vernieuwende ideeën maar meer van hetzelfde.

Gelukkig kun je je gedachten ‘hacken’ met denk technieken die zijn afgekeken van bijzonder lenige denkers.

Via creatieve denktechnieken kun je werken aan je vermogen om originelere invalshoeken te vinden.

Hoewel er honderden boeken bestaan vol met verschillende technieken voor creatief denken, zijn er eigenlijk maar 4 basistechnieken.

De eerste van de 4 vier basistechnieken heet ‘herformulering’:

Herformulering: vind alternatieve manieren om een ervaring of probleem te omschrijven.

De creatieve denktechnieken die gebruik maken van deze basistechniek hebben het effect dat je met een frisse en nieuwsgierige blik gaat kijken naar een situatie die je al goed denkt te kennen.

Lees verder als je een snelle variant wil leren de gebruik maakt van herformulering. We gaan aan de slag met de creatieve denktechniek “Perspectief wisseling”.

In 20 minuten een frisse blik met de denktechniek "Perspectief wisseling”

Je weet nu dat je brein denkt in associaties. Met deze techniek kun je je gedachten in korte tijd naar origineler vaarwater sturen.

Wat heb je nodig:

• Een prettige plek waar je 20 minuten ongestoord kunt werken.
• Pen en papier (of digitaal schrijfgereedschap als je een papierloos type bent.
• Een timer (Als je je telefoon gebruikt, zet hem op vliegtuigmodus om niet gestoord te worden).

STAP 1: Omschrijf je onderwerp - 3 minuten

Kies een belangrijk probleem uit je werk of privé context. Zet je timer op 3 minuten en beschrijf de situatie in een paar beknopte zinnen.

Voel je vrij om meerdere keren opnieuw te beginnen als je bij de eerste aanzet nog niet de juiste woorden kon vinden. Oftewel: er mag gekrast worden.

STAP 2: Personages kiezen - 3 minuten

Kies nu 3 verschillende personages die weinig of helemaal niets met je onderwerp te maken hebben.

Dit zijn wat bijvoorbeelden om je te inspireren:

een bouwvakker / een kind van 6 / je meest gevreesde concurrent / een octopus / een pianostemmer / een ICT specialist / een kabouter / een politie agent / een drugsdealer / een politicus / een tv presentatrice / een vlogger van 14 / een cabaretier / een varkensboer / een chemicus / een kassa medewerker / een guru / een leraar / een student (kies naar wens een studie erbij)

Hoe weet je hoe de juiste personages kiest?: Meestal voel je wel, naar wiens standpunt je benieuwd bent. Kies personages waar je je enigszins in kunt verplaatsen.

Een accountmanager is te abstract. En als je helemaal niets weet van hoe bier wordt gemaakt is een bierbrouwer geen handige keuze.

Houd je aan de tijd van 3 minuten. Neem gerust het risico dat je een ‘foute’ keuze maakt. Wie weet waar het toe gaat leiden.

STAP 3: Perspectief wisselen - 3 x 3 minuten

Stel nu steeds weer je timer van 3 minuten in en doe voor elk van je drie personages het volgende:

• Beschrijf het probleem uit stap 1 gezien door de ogen van je personage.
• Let er op dat je de woorden gebruikt die jouw personage zou gebruiken.
• Schrijf binnen de 3 minuten zo veel mogelijk op.

Mocht je het niet zo gemakkelijk vinden om je in een personage te verplaatsen, dan kun je je ook voorstellen hoe je je probleem aan diegene zou uitleggen.

Als je wil dat iemand uit een ‘andere wereld’ snapt waar de schoen wringt, vertaal je je situatie vanzelf naar begrippen en voorbeelden uit de belevingswereld van de ander.

STAP 4: Oogsten - 5 minuten

Neem nog een paar minuten de tijd om de meest verrassende standpunten of opmerkingen te onderstrepen.

Welke oplossingen die je nog niet had overwogen kun je nu bedenken voor je probleem?

Tip: het kan helpen om nadat je klaar bent even afstand te nemen van het probleem en je bedachte oplossingen.

Ga bijvoorbeeld even een blokje om, ga koffie drinken met een collega of werk aan iets compleet anders.

Zo geef je je brein de tijd om 'in je achterhoofd' verder te werken aan de oplossing. Dit proces heet incubatie en is in vele wetenschappelijke onderzoeken naar creativiteit aangetoond (Sio, Ut Na, and Thomas C. Ormerod. "Does incubation enhance problem solving? A meta-analytic review." (2009)).

Wat kun je doen om nóg creatiever te worden?

Het is wetenschappelijk bewezen dat het trainen van creatieve denktechnieken impact heeft op de kwaliteit van je werk.

Bekijk de mogelijkheden om de creativiteit van je team te vergroten.

Heb je nog vragen over jouw specifieke situatie en hoe je creatiever kunt worden in je werk? Kies dan voor een vrijblijvend gesprek en krijg direct antwoord op je vragen:

Bel nu 0341-456998